Definicija i poreklo reči poliglota
Po definiciji je poliglota osoba koja govori veći broj stranih jezika, i to po pravilu više od pet ili šest jezika, a sama reč potiče od grčke složenice koja je sastavljena od prefiksa polly, a u značenju mnoštvo, više, veće, te i od reči glotta, glotus u značenju jezik, govor, glas.
Tako je i u direktnom i u bukvalnom prevodu značenje reči isto kao i u definiciji pojma te znači višejezičnost ili veći broj jezika i naravno odnosi se na onoga koji tečno upotrebljava ili govori veći broj stranih jezika isključujući i svoj maternji jezik.
Od davnina je poznata izreka da je neki čovek bogat onoliko koliko stranih jezika govori, te su i naši i svetski umni ljudi podrazumevano upotrebljavali veliki broj jezika, a koje su usavršavali putujući u razne delove zemlje ili sveta.
Iako se nekada smatralo da je poliglota osoba koja zna najmanje dva strana jezika uz svoj osnovni ili maternji, danas se taj pojam odnosi samo na one koji tečno govore, pišu i jasno se sporazumevaju na više od pet ili šest stranih jezika, te i pored ovog pojma postoji i termin kakav je hiperpoliglota, koji nužno uvek govori više od šest stranih jezika.
Sinonim za termin poliglota jeste i mecofrant, koji je nastao po Đuzepeu Mecofrantiju, a koji je smatra se znao i upotrebljavao čak oko 60 stranih jezika koji su poznati čovečanstvu.
Sa druge strane termin hiperpoliglota je osmislio lingvista Ričard Hudson 2003. godine, te ima značenje osobe koja svakako jeste poliglota ali uvek i nužno govori više jezika nego on sam, pa je terminu dodat prefiks hiper, i tako se naznačilo da onaj ko je hiperpoliglota mora da zna nužno više od šest stranih jezika.
Danas se u svetu vodi borba među poliglotama, da li se mogu ubrajati u njihopva znanja i veštine i takozvani „mrtvi jezici“, kakvi su latinski i neki dijalekti drugih svetskih jezika, te da li se dalje jezičkim znanjem smatra i poznavanje žargonskih jezika, te i jezika određenih pokrajina, koje sve imaju svoje varijacije.
Dakle, danas je pravilo da se osoba koja pored poznavanja maternjeg jezika, govori i komunicira na još dodatna dva strana jezika po izboru, naziva bilingvista, dok se ona osoba koja je spoosbna da na višem stadijumu koristi u komunikaciji i pisanju pet ili šest jezika označava kao poliglota.
Prednosti znanja velikog broja jezika i da li je lako postati poliglota
Razne medicinske tehnike su korišćene da se utvrdi da li neko ima urođenu predispoziciju da lako pamti i usvaja nove jezičke forme, te je tako i utvrđeno da na lakoću učenja utiče prre svega jedna svojevrsna asimetrija mozga kod osoba koje su poliglote, koja nije naravno patološka, ali koja omogućava da dominira onaj režanj koji služi za opažanje, pamćenje, iskustvene radnje i stalno ponavljanje, te da je on daleko dominantniji i razvijeniji kod ljudi koji lako usvajaju nove jezičke obrasce.
Druga bitna stvar jeste i to da je utvrđeno da su muškarci sposobniji da nauče i koriste više jezika, jer imaju pretpostavlja se intrauterino veći nivo testosterona, a koji na dalje oipet povećava pomenutu asimetriju mozga.
Neki neurolozi su čak došli i do zaključka da osobe koje su levoruke, a što znači da im je pak predominantna desna moždana hemisfera, i koje imaju čak i neke poremećaje imuniteta i čak i poremećaje učenja i pamćenja, imaju veći talenat za jezike, umetnost i za matematiku, jer po pravilu imaju ili fotografsko pamćenje ili pak jače razvijenu logiku, te stvari ne „bubaju“ već povezuju u jednu celinu koja ima kvalitet trajnosti i skladišti se kao isklustvena činjanica a ne kao znanje koje se zaboravlja kao takvo.
Dakle generalno gledano, ne postoji jasno objašnjenje kako neko lako možeda nauči i preko pedeset jezika, dok neka druga osoba ima problem da savlada i sopstvenni maternji jezik, te se ni jedno stručno i naučno objašnjenje za ovakav fenomen nije našlo kao dovoljno validno.
Ko su neke od najvećih poliglota svih vremena i koliko su jezika uspele da nauče i govore
Kada su u pitanju neki od ljudi koji su govorili veliki broj jezika, te su smatrani i vrsnim poliglotama, kroz istoriju i savremeno doba, samo neki od njih su:
Italijanski kardinal Đuzepe Gasparo Mecofranti (XVIII i XIX vek), koji je govorio tečno čak oko 39 jezika;
Ioanis Ikonomou, glavni prevodilac u parlamentu EU, koji je govorio tečno 32 svetska jezika;
Dmitrij Petrov, profesor, lingvista i takozvani sinhroni prevoditelj (koji direktno prevodi jezike), koji govori više od 30 stranih jezika, od kojih čak osam direktno sinhronizuje;
Kato Lomb, mađarska prevoditeljka koja govori preko 16 stranih jezika;
Bulcslu Lazlo, hrvatski pisac i prevodilac koji je tečno govorio preko 40 stranih jezika;
Narasimha Rao, indijski advokat, političar, i nekadašnji premijer Indije je pored osam indijskih dijalekata, govorio i još 7 jezika (latinski, grčki, persijski, engleski, arapski, francuski);
Uku Masing, estonski lingvista, prevodilac, etnolog, pesnik i teolog, govorio je preko 65 svetskih jezika, a njegova dela je sam preveo na čak 20 stranih jezika;
Mario Pei, je bio italijansko američki pisac i lingvista, koji je govorio oko 38 jezika, ali da je sasvim sigurno poznavao strukturu i osnove makar sto jezičkih dijalekata i podjezičkih kategorija;
Ivan Esih, hrvatski novinar i publicista, leksikograf i prevodilac, a koji je govorio preko 17 svetskih jezika;
Harold Vilijams, bio je novozelandski novinar i prevodilac i govorio je preko 58 jezika;
Sosrokantono, je bio indonežanski dopisnik za novine „The New York Times“, te se smatralo da govori ukupno 34 jezika, od čega 24 koja su ne-indonežanska i oko 10 lokalnih indonežanskih dijalekata);
Antun Radić, hrvatski prevodilac, naučnik, lingvista, leksikograf, koji je govorio oko devet stranih jezika;
Nikolae Iorga je bio rumunski političar, istoričar, pisac, prevodilac, a koji je sa samo 15 godina govorio tečno oko 6 ili 7 svetskih jezika;
Emil Krebs se smatra najvećim poliglotom svih vremena, i on je bio nemački sociolog i poliglota, a jer je po nekim navodima govorio tečno čak 68 jezika a učio je još oko 120 jezika.
Čak je i poznati svetski neurolog Katrin Amunts, radila istraživanja na mozgu Emila Krebsa, kako bi na osnovu EEG snimaka pronikla u njegovu jedinstvenu sposobnost i talenat, te je tako i otkrila sasvim drugačiju organizaciju i veze sinapsi u delu mozga koji je zadužen za učenje i dalje pamćenje jezika, kod Krebsa u odnosu na isti deo mozga kod ostalih ljudi.