Definicija i poreklo pojma mezanin
Prema definiciji je mezanin jedan termin koji pre svega ima zastupljenost u arhitekturi i građevini, te označava „međusprat“ odnosno svaki prostor koji se nalazi između dva sprata nekog stambenog objekta, ili jasnije definisano prostor koji je „polusprat“.
U italijanskom jeziku iz koga pojam generalno i potiče, on nekada označava i „međuprozor“ ili prozor koji se nalazi između dva prozora na višem i nižem spratu, dakle generalno svaki prostor koji je između ili na nivou između onog višeg i nižeg prostora koji su definisani kao jasne celine.
Sam termin mezanin je potekao od latinske odnosno kasnije italijanske reči mezzanino, i posmatra se u smislu arhitekture ali praktično i u domenu arheologije, kao međusprat ili polusprat, međuprozor, mada se može definisati na primer i prema nizu sedišta u pozorištu, operi ili bioskopu, koji se nalaze u „loži ili lođi“.
Dakle, zapravo je u italijanskom jeziku pojam i potekao kao jedan termin za ložu ili lođu u operi i/ili pozorištu, koja jeste međunivo ili međusprat, jer nema arhitekturalno sve osobine koje treba da poseduju niži i viši sprat, pa je ona mogući sinonim za balkon, ali ne nužno.
Manje je poznato da je pojam mezanin zastupljen i u domenu finansija, i to kao jedan od načina poslovanja odnosno kao svojevrsni „instrument za finansiranje“, te je popularan i u ekonomskom stručnom žargonizmu.
Dakle, kada se mezanin kao termin posmatra sa ekonomskog stanovišta, on se definiše kao važan instrument poslovanja kada se desi da u vreme neke ekonomske krize banka ne želi da izvrši usluge kreditiranja kompanije ili preduzeća, jer tada ona smatra da je veliki rizik da se kreditira ono što svakako jeste osuđeno na propadanje.
Mezanin finansiranje je jedan oblik savremeno rečeno „hibridnog finansiranja“, koje je zapravo mešavina finansiranja u hibridnim formama (pozajmica kapitala; dug; kreditiranje), te i osnove raspoloživog kapitala koji poseduje onaj koji se zadužuje kod neke banke.
Generalno se smatra da je mezaninsko finansiranje jedan od ekonomski najrizičnijih postupaka, u smislu toga da se ulaganja vrše u osnovni ili vlasnički kapital neke kompanije ili privrednog društva koje je u krizi, ali bez garanta da će moći da se uloženo i povrati, kao i da se naplate kamate.
Dakle, kada se radi o mezanin finansiranju, onaj koji ulaže kreditni kapital u osnovnu vrednost procenjenu na finansijskoj vrednosti tržišta, ima rizik da ne ostvari nikakav profit, jer zapravo sama zarada zavisi od tokova novca osnovnog vlasničkog kapitala, koji generalno jeste u krizi i zbog čega je i prinuđen da zatraži ovakav vid finansijske podrške, koja je dakle veoma učestala ali u tolikoj meri i rizična.
Kada su u pitanju privredna društva, ona svoje finansije ostvaruju internim i eksternim prilivom sredstava, gde je unutrašnje finansiranje pre svega vezano za svoja sredstva koja se grupišu i koja se raspoređuju kao takvau smislu postojanja određene rezerve u novcu, ili u robi kao kapitalu koji se može po potrebi prodati.
Kada je u pitanju spoljno finansiranje nekog privrednog društva, tada se radi o potencijalnom dužničkom kapitalu koji je predstavljen kroz razne zajmove, kredite, avanse, lizinge; ili je pak u pitanju takozvani osnovni ili vlasnički kapital koji se predstavlja kroz donacije i/ili sponzorstva određenih osoba ili institucija iz društva.
Mezanin je pojam koji je dakle najpoznatiji u vremenu kada nastane neka ekonomska kriza, i kad se firme pšrezaduže kod banaka i nemaju više osnova da ih iste kreditiraju te neminovno i jasno i propadaju, i banke uzimaju imovinu kao garant i dug za ono što su već dale kao povratna sredstva odnosno prethodni kredit.
Poznat je pojam odobravanje mezanina u bankarstvu, i on podrazumeva neto dobitak i tok novca kao takav, za razliku od kreditiranja i refinansiranja koji opet pre svega zavise od obezbeđenja i sredstava i mogućnosti njihovog vraćanja.
Postoje mezanin fondovi koji se i bave mezaninom u bankarstvu odnosno ekonomiji, sa jasnim obeležjem kreditnog angažmana i investicionog kapitala koji mora kao osnova da postoji u tome mezaninskom odobravanju.
Posmatrano relativno logički, mezanin jeste jedan instrument u finansijama koji je najčešći u građevinarstvu, kada se zapravo koristi kako bi se prevazišao nedostatak sredstava u datom momentu, a da bi se nastavili poslovi izgradnje, bilo da se stavljaju na primer stanovi odmah u pretprodaju, ili se obezbeđuju sredstva od strane samog investitora kao lični kapital, i u krajnjoj meri se uzima kredit od banaka, i stavja se pod hipoteku građevina kao garant za vraćanje duga.